Πολλοί γονείς μας ρωτάτε την γνώμη μας σχετικά με το αν θα ήταν ωφέλιμο, να κάνετε εσείς οι ίδιοι ή να πάτε το παιδί σας σε κάποιον χώρο, που αναλαμβάνει την προετοιμασία του παιδιού για την Α’ Δημοτικού. Μας ρωτάτε επίσης, εάν εμείς αναλαμβάνουμε αυτή την προετοιμασία, δεδομένου ότι έχουμε και τις ομάδες παιδιών που κάνουν την καθημερινή μελέτη τους. Η απάντηση λοιπόν είναι ναι και όχι.
Δηλαδή;
Για να πούμε ότι ένα παιδί είναι έτοιμο για την Α’ Δημοτικού, το παιδί αυτό πρέπει:
Να έχει καλλιεργήσει στο μέγιστο* δυνατό την κοινωνικοποίησή του τόσο με τους ενήλικες όσο και με τα παιδιά. Να μπορεί δηλαδή να συζητάει, να ακούει, να συμμετέχει, να βοηθάει, να δείχνει κατανόηση…
Να είναι υγιές συναισθηματικά. Να αναγνωρίζει στοιχειώδη συναισθήματα (θυμό, χαρά, στεναχώρια) τόσο στον ίδιο του τον εαυτό, όσο και στους άλλους. Να διαχειρίζεται στο μέγιστο δυνατό τα συναισθήματά του, χωρίς οι μέθοδοι διαχείρισης να βλάπτουν το ίδιο ή τους γύρω του.
Να έχει ¨ξυπνήσει¨ το σώμα του. Να έχει εξασκήσει την ισορροπία του, να έχει πέσει, να έχει τρέξει, να έχει χοροπηδήσει, να έχει σκαρφαλώσει, να έχει παίξει όσο περισσότερο γίνεται.
Να έχει ¨γυμνάσει¨ τα χεράκια του. Να έχει παίξει με λάσπες, πλαστελίνες και πηλό. Να έχει κόψει με ψαλίδια λογιών – λογιών χαρτόνια και χαρτάκια. Να έχει δουλέψει με υφές και κόλλες και πληθώρα υλικών.
Να έχει ποτιστεί το σποράκι της περιέργειας που είναι έμφυτο σε κάθε άνθρωπο. Να έχει, δηλαδή, επισκεφθεί χώρους πολιτισμού, να έχει διαβάσει παραμύθια μικρά και μεγάλα και φανταχτερά και εντυπωσιακά στην αγκαλιά της μαμάς και του μπαμπά. Να έχει δει ενδιαφέρουσες θεατρικές παραστάσεις και να έχει ακούσει μουσική σε μια συναυλία. Να έχει πάει στο βουνό και στην θάλασσα για εξερεύνηση και πειραματισμό.
Εάν όλα αυτά έχουν δουλευτεί, τότε το παιδί σας είναι έτοιμο να πάει στην Α’ Δημοτικού. Τα γράμματα και οι αριθμοί είναι το δίχως άλλο εξέχουσας σημασίας. Όμως εάν το παιδί δεν είναι καλά μέσα του και έξω του, εάν η ψυχή και το μυαλό δεν έχουν τραφεί με αγάπη και μπόλικα ερεθίσματα (κατάλληλα για την ηλικία του!), το παιδί δεν θα πιάσει το μολύβι, δεν θα κάνει όμορφα γράμματα, δεν θα θελήσει να κάνει ανάγνωση, πόσο μάλλον ορθογραφία ή αντιγραφή.
Και κάτι τελευταίο…
Στην Επιστήμη της Παιδαγωγικής αλλά και της Γλωσσολογίας, χρησιμοποιείται ένας όρος που λέγεται ¨Αναδυόμενος Γραμματισμός¨. Ο αναδυόμενος γραμματισμός είναι μια -επιστημονικά τεκμηριωμένη- μέθοδος που εγγυάται ότι το παιδί θα μπει όσο το δυνατόν πιο ομαλά στην Α’ Δημοτικού. Η λειτουργία του είναι πολύ απλή. Αρκεί ένα παιδί να εκτίθεται σε περιβάλλοντα με πλούσια (όχι όμως σε σημείο υπερβολής) ερεθίσματα. Αυτό προκαλεί σταδιακά την εξοικείωσή του με αυτά τα ερεθίσματα (γράμματα, αριθμούς, προφορικό λόγο, σήματα, εικόνες, κ.λπ.) ενώ παράλληλα του προκαλείται και η περιέργεια να μάθει περισσότερα για όλα αυτά τα ερεθίσματα που το περιβάλλουν. Έτσι αντί να κουραζόμαστε και να κουράζουμε και το παιδί, πιέζοντάς το να μάθει πράγματα που το ίδιο δεν ενδιαφέρεται να μάθει, του παρέχουμε τα ερεθίσματα για να ζητήσει το ίδιο από μόνο του να μάθει. Ένα απλό και κατανοητό παράδειγμα για να καταλάβουμε λίγο καλύτερα πώς λειτουργεί αυτή η λογική, είναι το φαγητό. Εάν είμαστε σε έναν χώρο που δεν υπάρχει καμία μυρωδιά ή εικόνα φαγητού, σίγουρα δεν θα πεινάσουμε το ίδιο σύντομα, όσο σε έναν χώρο που εκεί που δουλεύουμε ξαφνικά μας έρχεται η μυρωδιά από την κουζίνα της γειτόνισσας που ετοιμάζει το μεσημεριανό φαγητό.
Και για να απαντήσω πλέον πιο συνοπτικά στην αρχική μας ερώτηση, η καλύτερη προετοιμασία που μπορείτε να κάνετε στο παιδί σας είναι να του εξασφαλίσετε όσα αναφέραμε παραπάνω. Εμείς προσφέρουμε εργαστήρια εικαστικών, θεατρικού παιχνιδιού, φιλαναγνωσίας και πειραμάτων που συμβάλουν στην καλλιέργεια όλων των παραπάνω. Έτσι μπορούμε να πούμε ότι, ναι, προετοιμάζουμε τα παιδιά για την Α’ Δημοτικού.
*όπου μέγιστο = το ανώτατο σημείο στο οποίο μπορεί να φτάσει ένα παιδί δεδομένης την μοναδικότητάς του, των ηλικιακών και περιβαλλοντικών περιορισμών που του επιβάλλονται